عوارض ارتودنسی شامل چه مواردی می شود؟ درد ارتودنسی چقدر است؟ چقدر طول می‌کشد تا درد ارتودنسی کم شود؟
سوالاتی که در بالا مطرح شد، نمونه ای از پرسش های متداول در زمینه ارتودنسی بود. همه افرادی که این نوع درمان را انتخاب می کنند معمولا برایشان مهم است عوارض ارتودنسی را بدانند. حتی در برخی موارد دیده شده که افراد از ترس درد ارتودنسی، درمان نا مرتبی های دندان و ناهنجاری فک خود را عقب انداخته اند.
پیشنهاد مطالعه : بهترین و جدیدترین روش های زیبایی دندان
عوارض ارتودنسی
اگر ارتودنسی اصولی انجام نشود، بعد از اتمام ارتودنسی فرد دچار مشکلات مختلفی می شود که در ادامه به این معضل ها می پردازیم :
بریس های نامرئی – روشی مدرن برای مرتب سازی دندان ها
پوسیدگی و تحلیل لثه
این مشکلی در صورتی پیش می آید که فرد در هنگامی که ارتودنسی دارد به سلامت دهان و دندان هایش اهمیت ندهد و لثه هایش تحلیل برود. پوسیدگی دندان‌ها هم از جمله دیگر عوازض توجه نکردن به بهداشت دهان است.
ایجاد لکه سفید روی دندان
از دیگر عوارض ارتودنسی لک شدن دندان هاست. در درمان ارتودنسی براکت هایی روی دندان نصب می شود که اگر به درستی و با مسواک مخصوص بعد از هر بار غذا خوردن تمیز نشود، ذرات غذا لابه‌لای براکت‌ها، بریس‌ها و سیم‌های ارتودنسی باقی می‌ماند، و می تواند به مینای دندان آسیب بزند.
شل شدن دندان
گاهی هم بعد از اتمام ارتودنسی فرد دچار التهاب لثه، درد و احساس شل شدن دندان ها را تجربه خواهد کرد. البته این مشکل عادی بوده و با استفاده از داروهای مسکن و ضد التهاب برطرف می شود.
احتمال بازگشت
یکی از بزرگترین نگرانی های افراد این است که با تحمل اینهمه زحمت و هزینه کردن باز هم درنهایت ناهنجاری ها بازگردد. البته باید گفت بیش از ۹۰ درصد موارد درمان ها با ارتودنسی نتیجه بخش بوده و احتمال بازگشت خیلی کم است.
پس اگر پزشک متخصصی را انتخاب کنید و در حین درمان هم نکات مهم مراقبتی را به خاطر داشته باشید؛ شک نکنید درمان بدون بازگشتی خواهید داشت.
زرد شدن دندان
به دلیل وجود طولانی مدت براکت، یکی از عوارض ارتودنسی ، زرد شدن دندان‌ها و کدر شدن آن‌ها می باشد. پس مرتبا وضعیت دندان هایتان باید توسط پزشک چک شود و قبل از بروز مشکل جدی برطرف شود تا بعد از برداشتن ارتودنسی، موجب بد رنگ شدن دندان ها نشود.
کوتاه شدن ریشه دندان
سایش، تحلیل رفتگی و کوتاه شدن ریشه دندان از مهم ترین عوارض ارتودنسی می‌باشد. البته احتمال بروز این مشکل هم حدود ۳ الی ۵ درصد است. ناگفته نماند قبل از شروع درمان و با در نظر گرفتن تخصص ارتودنتیست می توان از بروز این مشکل جلوگیری کرد.
روی هم افتادن دندان‌ها
مورد دیگری که باعث ناراحتی و ایجاد نارضایتی می شود، فشردگی بیش از حد دندان ها می باشد. این مشکلات دلایل مختلفی می تواند داشته باشد.
مثلا : مهارت کم پزشک، استفاده از ابزار نامناسب ارتودنسی، بریس‌های غیر استاندارد، عدم مراجعه به موقع بیمار به کلینیک یا مشکلات مادرزادی.
در نتیجه بعد از درآوردن ارتودنسی به مرور زمان فرد دچار فشردگی دندان ها شده و نیاز به جراحی و یا ارتودنسی مجدد خواهد داشت.
ایجاد فاصله بین دندان ها
گاهی با درآوردن بریس‌ها فواصل غیر طبیعی بین دندان ها مشاهده می شود. علت بروز این مشکل هم عدم مهارت ارتودنتیست، استفاده از ابزار نامناسب و همچنین استفاده بیش از حد ریتینر‌ها، بزرگ بودن بیش از حد فک و یا کوچک بودن دندان‌ها اتفاق می‌افتد.
تغییرات پالپ
در داخلی ترین قسمت دندان بخشی به نام پالپ وجود دارد؛ که حاوی خون، منبع تغذیه و اعصاب می باشد. تحقیقات ثابت کرده اند فشاری که بر اثر ارتودنسی به دندان وارد می شود، سبب حساسیت پالپ و کاهش جریان خون می‌شود که با دردهای ناگهانی و غیرقابل توضیح همراه خواهد بود.
اختلال TMD
این اختلال که به معنی اختلال مفصل گیجگاهی- فکی است که بر مفاصل TM، عضلات فک و اعصاب صورت تأثیر می گذارد. به این خاطر که ارتودنسی زمانی حدودا 2 ساله نیاز دارد؛ برخی بیماران از TMD در طی درمان یا پس از آن شکایت دارند.
باید بدانید که عوارض ارتودنسی سبب بروز طیف وسیعی از مشکلات دهان و دندان می شود.
به صورت متوسط این نوع درمان حدود ۲۴ ماه طول می کشد و در انتهای این دوره سیم های ارتودنسی از دهان بیمار خارج می شوند.
در شرایطی که سیم ارتودنسی بدون دلیل منطقی و بیشتر از زمان مجاز در دهان باقی بماند، بیمار عوارض ارتودنسی طولانی مدت را تجربه خواهد کرد.
عوارض ارتودنسی متحرک
یکی دیگر از روش های درمانی استفاده از ارتودنسی متحرک است. دستگاه ارتودنسی متحرک هم نیاز به مراقبت های خاص خودش دارد. همچنین عوارض های مخصوص به خودش را هم دارد. مانند :
- مشکلات گفتاری در زمان شروع درمان
- ضدعفونی مرتب ارتودنسی متحرک و شستشو آن
- آسیب پذیر بودن پلاک متحرک
- ایجاد آلرژی به آکریلیک یا سیم های بکار برده شده در دستگاه ارتودنسی
به این خاطر که ارتودنسی متحرک به سادگی قابل بیرون آوردن از دهان است؛ ممکن است بیمار ( مخصوصا اگر کودک باشد ) وسوسه شود دائما آن را از دهان خود خارج کند. اگر به این کار عادت کنید نه تنها روند درمان کندتر پیش خواهد رفت، بلکه احتمال شکستن یا گم شدن دستگاه هم بالا می رود.
ویژگی‌ها و مزایا نخ دندان ارتودنسی
عوارض چسب ارتودنسی
کار چسب ارتودنسی این است براکت ها را به دندان بچسباند. اگر این چسب بی کیفیت باشد براکت ها از سطح دندان جدا می شوند.
این موضوع در کودکان بیشتر اهمیت دارد؛ زیرا بعد از جدا شدن براکت احتمال بلعیدن آن توسط کودک وجود دارد و خطرناک است.
مشکل بعدی که چسب نامرغوب ایجاد می کند این است که مینای دندان را زرد می کند. این اثرات گاهی دائمی و جبران ناپذیراند.
چگونه باید از براکت‌های ارتودنسی مراقبت کرد؟
عوارض ارتودنسی طولانی مدت در بزرگسالان
افرادی که در سنین بزرگسالی تصمیم به انجام ارتودنسی می گیرند، با برخی مشکلات روبرو می شوند. مانند :
- صرف زمان بیشتر برای رعایت بهداشت دهان
- محدودیت در مصرف برخی غذاها (مصرف غذاهای چسبناک و سفت مانند پاپ کورن، آدامس، تافی و … ممنوع است).
- ایجاد تغییر در سبک زندگی (مثلا استفاده از بریس همراه با جواهرات تزئینی دهان، مانند سوراخ کردن زبان، به لثه آسیب می زند).
- ایجاد مشکل در نواختن برخی از سازهای بادی (مانند فلوت، ساکسیفون و …)
اما جایگزین ارتودنسی چیست ؟ اینجا کلیک کنید.
راه های جلوگیری از عوارض ارتودنسی طولانی مدت
برای اینکه این روش درمانی را با کمترین عوارض به پایان برسانیم راهکارهای زیر پیشنهاد می شود :
مسواک زدن
متصل بودن و پیچیدگی دستگاه ارتودنسی سبب می شود که تکه های موارد غذایی در میان آن گیر می کند. پس باید با مسواک مخصوص، با دقت بعد از هر وعده غذایی (سه بار در روز حدودا) دندان هایتان را تمیز کنید. انجام این کار برای حفظ بهداشت دهان و دندان بسیار مهم است.
عدم مصرف قند
این مورد از بروز مشکل پوسیدگی دندان در زمان ارتودنسی جلوگیری می کند. پس میزان مصرف غذاها و نوشیدنی های شیرین محدود شود و بلافاصله از نخ دندان و مسواک استفاده کنید.
دهان شویه فلوراید
یک بار در روز برای تقویت مینای دندان هایتان از یک دهان شویه حاوی فلوراید استفاده کنید. این کار کمک زیادی به سلامت دهان ودندان های شما می کند.
پیشنهاد مطالعه : طریقه درست مسواک کردن ارتودنسی
اما عوارض ارتودنسی نکردن چیست ؟
همان طور که می دانیم ارتودنسی مزایایی مانند صاف شدن دندان ها و زیباتر شدن لبخند و … دارد. اما این تمام ماجرا نیست. معمولاً هدف اصلی متخصص از تجویز ارتودنسی ارتقا بهداشت دهان و دندان، جلوگیری از فرسایش دندان و افزایش عمر دندان‌ها است. اگر ایرادات دندان های شما به موقع حل شود، از عوارض بعدی آن جلوگیری می شود.
یک فک نرمال باید به این صورت باشد که دندان‌های فک بالایی کمی از دندان‌های فک پایینی جلوتر قرار بگیرند.
اگر دندان ها حالتی غیر از این داشته باشند و به صورت غیر تراز و نامتعادل روی یکدیگر قرار داشته باشند، «مال اکلوژن» به وجود می آید. این مشکل از طریق ارتودنسی قابل درمان است اما اگر به آن بی توجهی شود فرد تغییرات نامطلوبی را در ساختار صورتش تجربه خواهد کرد.
در رابطه با مشکل ساییدگی دندان ها به هم نیز ارتودنسی از بروز مشکلاتی مانند : تجمع باکتری و پلاک در قسمت های هم پوشانی شده، پوسیدگی دندان، بیماری لثه و در نهایت از بین رفتن دندان ها جلوگیری می کند.
پیشنهاد مطالعه : روش های کاهش درد ارتودنسی
سخن آخر …
همان طور که تا اینجای مقاله گفته شد؛ موفقیت در ارتودنسی و جلوگیری از عوارض ارتودنسی به دو موضوع بستگی دارد.
اول متخصص بودن پزشکی که انتخاب می کنید؛ سپس همکاری بیمار در زمینه رعایت بهداشت و رسیدن به وضعیت دندان هایش، مراجعه به موقع برای چکاپ و صبوری برای طی شدن روند درمان.
توصیه می کنیم پیش از تصمیم گیری برای استفاده از این روش درمانی از مشکلات احتمالی ناشی از انجام ارتودنسی اطلاعات کافی کسب کنید.
کلینیک دندان پزشکی طوسی در کنار شماست تا تمام این مراحل را بدون استرس و با بهترین کیفیت طی کنید.
آیا چیزی در رابطه با موم ارتودنسی شنیده اید؟ اینجا بخوانید.